Budynek na granicy Aleksandrowic i Starego Bielska, u zbiegu dzisiejszych ulic Jana III Sobieskiego i Emilii Plater został wzniesiony pod koniec XIX wieku. Przez kilkanaście lat mieściła się w nim gospoda „Pod Patriotą” (Gasthaus „zum… Czytaj dalej »Gospoda „Pod Patriotą”
Neobarokowa willa fabrykanta Erwina Bathelta, który wraz z braćmi Robertem i Richardem przez wiele lat prowadził jedną z największych w Bielsku, fabryk włókienniczych J.G. Bathelta Synowie, przejętą w 1890 roku po ojcu i wuju. Fabryka… Czytaj dalej »Willa Erwina Bathelta
W latach pięćdziesiątych XIX wieku w Bielsku działała żydowska szkoła ludowa. Pierwotnie była to szkoła trzyklasowa, później czteroklasowa. W 1863 roku do szkoły uczęszczało 80 chłopców i 76 dziewcząt. Z uwagi na fakt, iż szkoła… Czytaj dalej »Żydowska szkoła przy Giselastrasse
Wybudowana w 1920 roku willa bielskiego fabrykanta i przemysłowca Karla Wolfa. Projekt budynku wykonali miejscowi architekci – bracia Fryderyk i Karol Schulz. Budowla wzniesiona całkowicie z kamienia reprezentuje tzw. castellated style (styl zamkowy) i nawiązuje… Czytaj dalej »Zameczek Wolfa
Barokowa kamienica przy dzisiejszej ulicy Wzgórze 14 została wzniesiona w drugiej połowie XVIII wieku w miejscu siedemnastowiecznej farbiarni cechu sukienników, która spłonęła w pożarze miasta w 1753 roku. Od 1823 roku budynek należał do książęcej… Czytaj dalej »Czytelnia Niemiecka
W maju 1869 roku w całej Austrii zaczęła obowiązywać nowa ustawa o szkolnictwie ludowym, która całkowicie zreformowała dotychczas obowiązujące przepisy. Miała ona charakter organizacyjny i głównie regulowała zasady tworzenia szkół ludowych oraz ich cele. Nowe… Czytaj dalej »Bialscy ewangelicy w nowej szkole
W 1901 roku przybył do Bielska Stanisław Stojałowski – charyzmatyczny ksiądz, kaznodzieja, poseł na sejm galicyjski i do parlamentu austriackiego, założyciel Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego, Zjednoczenia Stronnictw Ludowych, Polskiego Centrum Ludowego oraz wydawca czasopism społeczno-politycznych w Galicji… Czytaj dalej »Ksiądz patriota, co zwany był łotrem, bandytą i zbirem
W listopadzie 1920 roku Rada Szkolna Powiatowa powołała do życia polską szkołę w Starym Bielsku. Do szkoły zapisano 30 uczniów pochodzących głównie w ubogich polskich rodzin. Blisko połowę z nich stanowiły sieroty i półsieroty, dlatego… Czytaj dalej »Szkoła dla Polaków w Starym Bielsku
W czerwcu 1902 roku w lokalnej prasie pojawiły się ogłoszenia o przetargu na roboty budowlane związane z budową koszar kawalerii I kategorii, dla trzech szwadronów wraz ze sztabem dywizjonu i szkołą podoficerską. Projekt, na podstawie… Czytaj dalej »Dziesięć stajni, kuźnia i wartownia z aresztem
Budynek Ewangelickiego Domu Sierot w Białej, wzniesiony w latach 1904-1905 z inicjatywy ewangelickiego pastora – Hermanna Fritsche i jego żony Gertrudy. Sierocińcem opiekował się Związek Kobiet – Frauenverein, który został powołany do życia przez pastora… Czytaj dalej »Dom Sierot
Od 1890 roku Katolicki Związek Kobiet w Bielsku wyszukiwał osierocone dzieci i oddawał je pod opiekę Sióstr Szkolnych de Notre Dame. Kiedy w budynku szkolnym zaczęło brakować miejsca na działalność opiekuńczą, w 1896 roku siostry… Czytaj dalej »Sierociniec i żeńska szkoła katolicka Sióstr de Notre Dame
W 1859 roku na zaproszenie proboszcza parafii w Bielsku – księdza Matthiasa Bulowskiego przybyły do miasta Siostry Szkolne de Notre Dame. Celem ich przyjazdu było prowadzenie zajęć w założonej przez księdza prywatnej szkole dla dziewcząt.… Czytaj dalej »Siostry Szkolne de Notre Dame
W 1878 roku w Białej doszło do przymusowego połączenia szkół katolickiej i ewangelickiej. Zajęcia w tzw. Szkole Mieszanej odbywały się w budynku szkoły ewangelickiej przy dzisiejszej ulicy Staszica. Uczniowie obu wyznań uczyli się tych samych… Czytaj dalej »Szkoła w domu burmistrza
Budynek leśniczówki na bielskich Błoniach przy dzisiejszej ulicy Pocztowej, wzniesiony został w latach 1856-1857 u podnóża jednego z bocznych grzbietów Koziej Góry, zwanego Macherową Górą. Leśniczówka była siedzibą Zarządu Lasów Miasta Bielska. Turystów częstowano w… Czytaj dalej »Na polowanie
We wrześniu 1939 roku, po zajęciu Bielska przez Niemców, okupant szybko rozpoczął tworzenie aparatu terroru w mieście. Jednym z jego elementów było powołanie do życia komórki Tajnej Policji Państwowej – Gestapo, którego siedzibę urządzono w… Czytaj dalej »Bielskie Gestapo i konfidenci
Neobarokowa kamienica wzniesiona w 1895 roku dla wybitnego lekarza miejskiego dr Macieja Kwiecińskiego. Budynek posiadający charakterystyczny trapezowy hełm wieńczący naroże i ozdobiony rzeźbami został zaprojektowany przez Emanuela Rosta juniora. Za budynkiem znajdował się niewielki ogród.… Czytaj dalej »Podziurawiona kamienica lekarza miejskiego
Budynek prywatnej niemieckiej szkoły w Lipniku, powstałej pod patronatem austriackiego Stowarzyszenia Deutsche Schulverein z inicjatywy niemieckich działaczy z Bielska i Białej. Przesłanką otwarcia szkoły prywatnej był fakt, że część lipnickich dzieci ze względu na znaczne… Czytaj dalej »Prywatna szkoła niemiecka w Lipniku
Przy doskonałej koniunkturze gospodarczej na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XIX wieku oraz stale wzrastającej liczbie zamówień, bielski sukiennik Gustav Förster szybko zrozumiał, że prowadzona przez niego ręczna wytwórnia sukna w budynku przy obecnym placu… Czytaj dalej »Godna postawa bankrutów
Budynek wytwórni sukna wybudowany na Dolnym Przedmieściu, około 1873 roku przez fabrykanta z Bielska Emila Heinricha Piescha. Oprócz pomieszczeń produkcyjnych znajdowały się w nim pomieszczenia mieszkalne, które zajmował fabrykant wraz z rodziną. Po śmierci Emila… Czytaj dalej »Budynek Pieschów
Pochodzący z fabrykanckiej rodziny sukiennik Gustav Julius Förster od 1853 roku prowadził własną działalność gospodarczą. W 1854 roku nabył na licytacji murowany dom na Żywieckim Przedmieściu 121, u zbiegu ulicy Zamkowej i tzw. Wzgórza Zennera,… Czytaj dalej »Wytwórnia sukna Gustava Förstera
Okazały budynek fabryczny wzniesiony w 1863 roku przy ówczesnej ulicy Pastornak przez mistrza sukienniczego Karla Traugotta Piescha. Pochodzący z fabrykanckiej rodziny Karl T. Piesch początkowo prowadził działalność na Górnym Przedmieściu w domu swojego teścia, przy… Czytaj dalej »Od fabryki do kamienicy czynszowej
Ulica Pastornak, czyli obecna 1 Maja, wzięła swoją nazwę od pastwisk miejskich, które w XVI wieku rozciągały się pomiędzy rzeką Białą a zamkowymi ogrodami książęcymi. W XIX wieku polna droga biegnąca przez ugory i pastwiska… Czytaj dalej »Zakład apretury i farbiarnia Wolfa
W 1872 roku w Lipniku przy trakcie cesarskim prowadzącym do Żywca – obecnej ul. Żywieckiej, bialski sukiennik Teodor Zagórski wybudował własną fabrykę. Jej dynamiczny rozwój został zahamowany przez wielki kryzys gospodarczy, który rok później objął… Czytaj dalej »Wiele fabryk, wielu właścicieli i jeden budynek
W 1906 roku arcyksiążę Karol Stefan Habsburg podarował gminie Lipnik działkę przy ulicy Żywieckiej pod budowę Domu Ubogich. Budynek zaprojektowany przez Karola Korna został wzniesiony w latach 1908-1909. W maju 1908 roku podczas uroczystości z… Czytaj dalej »Dom Ubogich
Gustav Josephy urodził się w 1820 roku w rodzinie żydowskiego kupca Lasara Josephy’ego z pruskiego Rzepina. Jako chłopak rozpoczął pracę w firmie produkującej maszyny włókiennicze „Götze & Hartmann” w Chemnitz. W latach czterdziestych XIX wieku… Czytaj dalej »Fabryka z własną kolejką czyli potęga rodu Josephy
W latach 1906-1909 przy ulicy Komorowickiej wzniesiono zabudowania fabryczne Bielsko-Bialskiej Przędzalni Czesankowej S.A. Nowy zakład był filią wielkiej, austriackiej fabryki włókienniczej w Vöslau produkującej kamgarny tj. przędzę z wełny czesankowej. Inwestycja powstała przy współudziale Wiedeńskiego… Czytaj dalej »Produkcja kamgarnów
Na skrzyżowaniu dawnych ulic Cesarskiej i Zennerberg stoi wzniesiona w latach 1903-1904 przez bielską spółkę Jüttner & Bolek kamienica braci Nitsch, prowadzących m.in. w Dziedzicach przedsiębiorstwo handlowe oferujące towary kolonialne, żelazne, szklane, farby i galanterię.… Czytaj dalej »Bracia Nitsch
W 1901 roku na skrzyżowaniu ówczesnych ulic Nad Niprem i Gizeli, przy placu Garncarskim, w miejscu starego spalonego domu, sukiennik Karol Rödler wzniósł swoją kamienicę. Kamienica według projektu bielskiego architekta Andrzeja Walczoka była jedną z… Czytaj dalej »Kamienica Rödlera
Neobarokowy, modernistyczny budynek wzniesiony w 1912 roku, przy ówczesnej ul. Cesarza Franciszka Józefa pod nr 39, naprzeciwko dworca kolejowego dla krakowskiego kamienicznika Zygmunta Schragera. W budynku mieścił się Hotel Royal prowadzony przez Konrada Zaunera. Hotel… Czytaj dalej »Hotel Royal
Neorenesansowa, dwupiętrowa kamienica wzniesiona w latach 1898-1899 przy zbiegu obecnych ulic Mostowej i Gazowniczej dla żydowskiego przedsiębiorcy Artura Brülla. Właściciel przeniósł do kamienicy siedzibę istniejącej od 1864 roku, największej firmy spedycyjnej w Bielsku „Adolf Brüll… Czytaj dalej »Firma spedycyjna „Adolf Brüll und Söhne”
W 1885 roku Johann Rudolf Bartelmuss, młodszy z synów fabrykanta Johanna Bartelmussa wykupił na własność ogród sąsiadujący od strony południowej z rodzinną fabryką w Starym Bielsku. Cztery lata później wybudował w nim okazałą, parterową willę.… Czytaj dalej »Willa Johanna Rudolfa Bartelmussa
Jedna z pierwszych fabrykanckich willi w Bielsku. Wybudowana około 1870 roku dla bielskich przedsiębiorców – braci Bartelmuss. Projekt trzykondygnacyjnego budynku, wzorowanego na włoskim renesansie wykonał Emanuel Rost – senior. Willę wzniesiono na miejscu zakupionego od… Czytaj dalej »Willa braci fabrykantów
W 1869 roku na targu świńskim w Białej wzniesiono pierwszą budowlę, dwukondygnacyjną fabrykę sukna Franza Vogta, którą w 1905 roku podwyższono o kolejne piętro. W 1922 roku w miejscu stojących obok budynku fabrycznego domów, firma… Czytaj dalej »Urzędnicy w halach fabrycznych
Około 1790 roku Nicolas Leblanc, francuski chirurg i chemik, opracował metodę produkcji sody kalcynowanej z soli kuchennej. Wydarzenie to, było przełomowe dla powstania nieznanej dotąd gałęzi produkcji – mydlarstwa przemysłowego. W XIX wieku najbardziej znanymi… Czytaj dalej »Jak Bolek i Lolek zamieszkali w willi mydlarza
Budynek zaprojektowany i wzniesiony w latach 1782-1783 przez bialskiego budowniczego Johanna Feuerabenda, na potrzeby pierwszej ewangelickiej szkoły w Białej. W budynku, oprócz sal lekcyjnych znajdowały się mieszkania pastora i nauczycieli. W 1786 roku z uwagi… Czytaj dalej »Ewangelicka szkoła z katolickimi dziećmi