Pod koniec XVIII wieku na granicy Lipnika i Białej wybudowano przestrzenny zajazd zwany „Dworem Thomkego”. Nieruchomość należąca do lipnickiego kupca Johanna Thomke została wzniesiona w związku z otwarciem traktu cesarskiego wiodącego z Wiednia do Lwowa,… Czytaj dalej »Dwór Johanna Thomke
Willa przy obecnej ulicy Fryderyka Chopina 13, została wzniesiona w 1925 roku dla fabrykanta Georga Suchego. Jej projekt wykonał najprawdopodobniej wiedeński architekt Victor Fenzl. fot. Widok willi w 2022 r. od strony ul. Pawła Stalmacha.… Czytaj dalej »Willa Georga Suchego
W październiku 1883 roku uchwałą Sejmu Krajowego powołano do życia Bank Krajowy. Bank jako instytucja publiczna udzielał kredytów komunalnych, a od 1893 roku rozpoczął również kredytowanie budowy linii kolejowych. W 1920 roku nazwę banku zmieniono… Czytaj dalej »Polski Bank Krajowy
Piękna rezydencja Adolfa Kunza – bielskiego kupca, handlarza wełną. Budynek został wybudowany w 1894 roku, w dzielnicy willowej usytuowanej na stoku wzgórza opadającego w kierunku potoku Sikornik, na południe od ulicy Cieszyńskie. Willa przy obecnej… Czytaj dalej »Willa Adolfa Kunza
Od 1883 roku Komunalna Szkoła Męska dzieliła pomieszczenia wraz ze Szkołą Przemysłową w południowym skrzydle gmachu szkół średnich przy obecnej ulicy Słowackiego. W latach 1888-1889 z funduszy miejskich wybudowano na potrzeby szkoły odrębny budynek przy… Czytaj dalej »Komunalna Szkoła Męska w Bielsku
W XIX wieku, w dobie powszechnego zainteresowania rudami żelaza, wydobywano je również w Straconce. Złoża rud występowały pod Łysą Górą oraz w centrum wsi – od kościoła do Lipnika. W 1855 roku na stokach nieporośniętej… Czytaj dalej »Kopalnia syderytu w Straconce
„Spacerując po cmentarzu obcuje się z historią zaklętą w ziemi, roślinach i kamieniu.” – Reed Arvin „Ostatnie pożegnanie”. Obecnie „stary” cmentarz ewangelicki w Bielsku jest nekropolią nieczynną. Stanowi enklawę dzikiej przyrody. Rosną na nim pomnikowe… Czytaj dalej »Skrzywdzony i zapomniany – „stary” cmentarz ewangelicki cz. 2
Z dedykacją dla Andrzeja Bauma. W związku z epidemiami cholery, które nawiedziły Bielsko w latach 1831 – 1832, ówczesne władze miejskie zabroniły chowania zmarłych w obrębie miasta. Jednocześnie wskazały, jako nowe miejsce pochówków tzw. cmentarz… Czytaj dalej »Skrzywdzony i zapomniany – „stary” cmentarz ewangelicki cz. 1
W 1934 roku na Bielskim Syjonie, na skwerze przed kościołem pw. Zbawiciela, postawiono pomnik-fontannę, zwany Sadzawką lub Studnią Pastorów. Jego pomysłodawcą był ksiądz Richard Wagner, ówczesny proboszcz bielskiej parafii ewangelickiej, a projekt techniczny wykonała firma… Czytaj dalej »Studnia pastorów
W 1897 roku zabudowę placu kościelnego na Bielskim Syjonie od strony zachodniej zamknął budynek ewangelickiej Żeńskiej Szkoły Ludowej – odpowiednika współczesnej szkoły podstawowej. Dwa lata trwała budowa nowego gmachu szkolnego, zaprojektowanego przez miejscowego architekta i… Czytaj dalej »Żeńska Szkoła Ludowa
W 1870 roku w Bielsku, przy ówczesnej ulicy Alumneumgasse, obecnie Modrzewskiego parafia ewangelicka oddała do użytku budynek internatu dla męskiego Seminarium Nauczycielskiego. Jego budowę sfinansowano ze środków pozyskanych od fundacji założonej w 1868 roku przez… Czytaj dalej »Alumneum znaczy bursa
Po ogłoszeniu 8 kwietnia 1861 roku przez cesarza Austrii – Franciszka Józefa Patentu Protestanckiego, określającego nowe zasady funkcjonowania kościoła ewangelickiego w Cesarstwie Austrii i zrównującego jego prawa z kościołem katolickim, w monarchii odczuwalny był brak… Czytaj dalej »Duma Bielska – Seminarium Nauczycielskie
Ogłoszony 13 października 1781 roku, przez cesarza Józefa II Habsburga, tzw. patent tolerancyjny zakończył po wielu latach okres popieranego przez państwo ucisku religijnego poddanych nieuznających prymatu kościoła rzymskokatolickiego. Chociaż akt ten nie gwarantował społeczności ewangelickiej… Czytaj dalej »Kościół pw. Zbawiciela
Kiedy po dziesięciu latach funkcjonowania budynek szkolny na Bielskim Syjonie okazał się przestarzały i zbyt mały, w grudniu 1791 roku podjęto decyzję o budowie „nowej szkoły”. Inwestycję zrealizowano w latach 1792-1794. Na parterze nowego budynku… Czytaj dalej »Nowa szkoła na Syjonie
W 1861 roku Theodor Haase – ewangelicki pastor bielskiego zboru, członek Rady Miasta Bielsko założył Bielski Ewangelicki Związek Kobiet. Początkowo panie należące do związku prowadziły ochronkę dla małych dzieci, którą w 1872 roku przekształcono w… Czytaj dalej »Ewangelicki sierociniec – „Soar”
W 1892 roku w Cieszynie z inicjatywy superintendenta dr Theodora Hasse, powstał Śląski Ewangelicki Dom Diakonis. Zadaniem diakonis była posługa w tamtejszym szpitalu ewangelickim. Rok później siostry rozpoczęły służbę także w Bielsku, gdzie objęły opieką… Czytaj dalej »Śląski Ewangelicki Dom Diakonis
13 marca 1782 roku na Bielskim Syjonie, w dniu urodzin cesarza Józefa II, położono kamień węgielny pod budowę szkoły ewangelickiej – pierwszej murowanej budowli na Syjonie. Budynek został oddany do użytku w 1783 roku. Na… Czytaj dalej »Stara szkoła ewangelicka w Bielsku
Pomnik Wdzięczności i Miłości stojący na Bielskim Syjonie niedaleko budynku plebani parafii ewangelicko-augsburskiej to klasycystyczny nagrobek, zmarłego w 1818 roku w Bielsku, pastora Georga Nowaka. Nowak kierował bielską parafią ewangelicką przez trzydzieści siedem lat. Pochowano… Czytaj dalej »Pomnik Wdzięczności i Miłości
W centrum Bielskiego Syjonu, nieopodal kościoła ewangelickiego pw. Zbawiciela, stoi 2,5 metrowy, ważący 690 kilogramów, wykonany z brązu pomnik Marcina Lutra. Pomysłodawcą postawienia w Bielsku pomnika reformatora był właściciel fabryki włókienniczej – Heirlich Wilhelm Förster.… Czytaj dalej »Jedyny w Polsce pomnik Lutra
Na stokach Gaików swoje źródło ma potok Lipnicki zwany popularnie Niwką. Ponad sześciokilometrowy prawy dopływ rzeki Białej przepływa przez Lipnik i Białą. Do 1916 roku koryto potoku płynącego przez Białą, od placu Deskowego (obecnie Opatrzności… Czytaj dalej »„Bialska Wenecja” – wehikuł czasu
Od XVIII wieku w Bielsku regularnie odnotowywano wzrost liczby mieszkańców pochodzenia żydowskiego. W drugiej połowie XIX wieku społeczność żydowska była tak liczna, że posiadany przez nią prywatny dom modlitwy przy ulicy Tempelstrasse, obecnej Cechowej, nie… Czytaj dalej »Synagoga w Bielsku – mauretańska piękność
Widok na ulicę Stadtberg (Wzgórze) z kierunku ulicy Kohlengasse (Węglowej), obecnej Orkana. Po prawej stronie zabudowania kompleksu mieszkalno-sklepowego wzniesionego w 1881 roku dla księcia Józefa Marii Sułkowskiego. W głębi piętrowy stary budynek, który należał do… Czytaj dalej »„Płynąca” kamienica – wehikuł czasu
W drugiej połowie XIX wieku w miejscu obecnego placu Ratuszowego w Bielsku-Białej, znajdowało się targowisko zwane Schweinsplan – Targ Świński, na którym handlowano zwierzętami gospodarskimi, głównie świniami. W 1869 roku przy placu wzniesiono pierwszy budynek… Czytaj dalej »Plac Ratuszowy w Białej
W 1889 roku w tzw. miejskiej części Lipnika, u zbiegu obecnych ulic Krakowskiej i Kazimierza Wielkiego, Gmina Izraelicka Lipnik-Biała wzniosła postępową synagogę. Projekt górującej nad miastem Biała murowanej świątyni w stylu neoromańskim i mauretańskim wykonał… Czytaj dalej »Synagoga w Białej
Pierwotnie Nieder-Ring (Dolny Rynek), a od drugiej połowy XIX wieku Börsenplatz (plac Giełdowy) ze względu na działającą na nim giełdę przemysłową. Obecnie plac Franciszka Smolki. Karta pocztowa: Bielitz, Börsenplatz. Autor: nieznany. Wydawca: B. Loinger, Biala. Rok:… Czytaj dalej »Plac Smolki – wehikuł czasu
Pasaż Kasy Oszczędności – kompleks mieszkalno-biurowy Kasy Oszczędności Miasta Bielska to jedno z ciekawszych rozwiązań architektonicznych w Bielsku. W kwietniu 1908 roku zarząd Kasy Oszczędności zdecydował o zakupie kilku starych budynków stojących pomiędzy ówczesnymi ulicami… Czytaj dalej »Pasaż Kasy Oszczędności – kamienica z własną ulicą
Wybudowany w latach 1892 – 1893, przy ulicy Tunelowej, neorenesansowy, monumentalny gmach hotelu Kaiserhof. Na plac przed hotelem zajeżdżały dorożki oraz omnibus przywożąc gości hotelowych. Karta pocztowa: Bielitz – Hotel Kaiserhof. Autor: nieznany. Wydawca: A.B.B.… Czytaj dalej »Hotel Prezydent – Wehikuł czasu
Wzniesiony w 1890 roku w Białej budynek Bielsko Bialskiej Straży Pożarnej (Bielitz Bialaer Freiwillige Feuerwehr). Jego projekt wykonał Karl Korn, a budowę zlecono Emanuelowi Rostowi juniorowi. Koszty inwestycji w wysokości 30 880 florenów zostały pokryte… Czytaj dalej »Remiza strażacka w Białej
Kiedy w 1889 roku władze Bielska zdecydowały o budowie nowego dworca kolejowego, na jego lokalizację wybrały parcelę oddalaną o około 200 metrów w kierunku północnym od budynku dotychczasowego dworca. Nowy budynek dworcowy był wówczas najbardziej… Czytaj dalej »Nowy dworzec kolejowy w Bielsku – Wehikuł czasu
W latach 1892 – 1893, przy nowo wytyczonej ulicy Tunelowej, łączącej dworzec kolejowy z placem Smolnym, uznawanym wówczas za centrum Bielska, wzniesiono neorenesansowy, monumentalny gmach hotelowy. Budynek na zlecenie inwestora – przedsiębiorcy Henryka Hochstimma, zaprojektował… Czytaj dalej »Dwór Cesarski – hotel Prezydent
W 1853 roku, w związku z rozwojem jednej z najstarszych linii kolejowych w Europie „c.k. Uprzywilejowanej Kolei Północnej Cesarza Ferdynanda”, podjęto decyzję o budowie odcinka z Bohumina do Oświęcimia z bocznicą Dziedzice – Bielsko. W… Czytaj dalej »Stary dworzec kolejowy w Bielsku
24 marca 1938 roku na posiedzeniu Rady gminnej miasta Bielska podjęto uchwałę o przystąpieniu do budowy łaźni miejskiej oraz zatwierdzono kosztorys budowy. Projekt budynku o kształcie prostego bloku o gładkich elewacjach wykonał Stanisław Łatkiewicz, a… Czytaj dalej »Łaźnia miejska w Bielsku
Secesyjna kamienica wzniesiona około 1911 roku dla bielskiego introligatora, właściciela sklepów papierniczych i wydawcy pocztówek – Franza Kriegera. Trzypiętrowy budynek przypominający wyglądem dziób wielkiego okrętu wypływającego w morze, zaprojektował wiedeński architekt Ernst Lindner. Kamienicę wzniesiono… Czytaj dalej »„Płynąca” kamienica Kriegera
Książęcy bazar zamkowy stanowił ciąg 16 lokali przeznaczonych na działalność gospodarczą. Na jeden lokal przypadały: okno wystawowe i drzwi wejściowe. W bazarowych pomieszczeniach działały m. in.: sklep z galanterią i artykułami papierniczymi Wilhelma Krischke, skład… Czytaj dalej »Bazar zamkowy – Wehikuł czasu
Czteropiętrowa narożna kamienica, wybudowana w 1933 roku przy ulicy Piastowskiej, vis-à-vis dworca kolejowego w Bielsku. Budynek został wzniesiony ze środków jednego z największych ówczesnych inwestorów w mieście – Komunalnej Kasy Oszczędności. Projekt awangardowego jak na… Czytaj dalej »Kamienica Komunalnej Kasy Oszczędności