Przejdź do treści
Strona główna > Kamienica Feinera – ekskluzywny dom handlowy

Kamienica Feinera – ekskluzywny dom handlowy

Kamienica Feinera.

Od 1884 roku Dawid Feiner, kupiec żydowskiego pochodzenia, wraz z żoną Teresą prowadzili mały skład towarów kolonialnych i kawy. Dzięki ich wielkiemu zaangażowaniu skład z każdym rokiem rozwijał się coraz bardziej, aż przekształcono go w hurtownię towarów kolonialnych i importu bezpośredniego kawy, herbaty i korzeni jadalnych. Firma Feinerów posiadała swoich odbiorców w powiatach: bialskim, bielskim, cieszyńskim, żywieckim i wadowickim.

Kamienica Feinera.

Narożny budynek w miejscu, którego wzniesiono kamienicę dla Dawida Feinera. Karta pocztowa: Biala – Franzensplatz. Autor: nieznany. Wydawca: Karl Gizicki Papierhandlung. Rok: 1899. Źródło: Piotr Kenig i Wojciech Kominiak, Bielsko-Biała na dawnej pocztówce w czasach monarchii austro-węgierskiej, WMW Mirosław Caputa, Bielsko-Biała 2001. Domena: publiczna.

W 1902 roku przy południowo-zachodnim narożniku placu Franciszka, w miejscu jednopiętrowej józefińskiej kamieniczki, wzniesiono dla Dawida Feinera neobarokową, trzypiętrową kamienicę, wyposażoną w balkon na zaokrąglonym narożu oraz wysoką kopułę na dachu. W budynku Feiner prowadził ekskluzywny dom handlowy towarów korzennych i spożywczych. Na parterze znajdowały się biura hurtowni oraz sklep detaliczny. Dawid Feiner był znany nie tyko jako potentat kupiecki, ale również jako działacz charytatywny. Prężnie działał w stowarzyszeniu dobroczynnym „B`nei B`rith” – Synowie Przymierza, wzorowanym na lożach masońskich, które prowadziło działalność wśród ubogich mieszkańców pochodzenia żydowskiego.

Kamienica Feinera.

fot. Kamienica Feinera w 2023 r.

Frontową, narożną elewację wieńczy kaduceusz, symbol m. in. handlu i pokoju.

Kamienica Feinera.

fot. Kaduceusz na kamienicy Feinera.

W 1914 roku po śmierci Feinera działalność kontynuowali wraz z matką jego synowie Emil i Alfred. Przejęty przez braci dom handlowy prowadzony był na najwyższym poziomie. Jego nowi właściciele wzorowali się na świetnie prosperujących w tej branży placówkach zagranicznych. Posiadali bezpośredni kontakt z eksporterami zagranicznymi, co dawało im możność sprowadzania towarów po konkurencyjnych cenach. Bracia najprawdopodobniej zginęli w 1941 roku w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Po II wojnie światowej w niewyjaśnionych okolicznościach z budynku zniknęła kopuła zwieńczająca dach.

Od 1909 roku w kamienicy od strony obecnej ulicy 11 Listopada funkcjonowała jedna z najstarszych firm w Białej – „Księgarnia nakładowa i sortymentowa, magazyn nut, skład papieru i przyborów szkolnych i kancelaryjnych”, która zajęła pomieszczenia introligatorni prowadzonej przez Moryca Mücklera. Firmę, która prowadziła w kraju i za granicą sprzedaż własnych wydawnictw rozchodzących się w tysiącach egzemplarzy, wydawnictw zewnętrznych oraz nut, przyborów szkolnych i biurowych, prowadził Józef Jurczyk, górnośląski działacz i autor wielu pism i książek ludowych.

Kamienica Feinera - Księgarnia Józefa Jurczyka

fot. Księgarnia Józefa Jurczyka. Źródło: Bartłomiej Gofron, Zygmunt Lubertowicz, Michał Assanka-Japołł, Zofia Kossak-Szczucka, Olga Ręgorowiczowa, Jan Zahradnik, Kronika Śląska Cieszyńskiego i powiatów Biała, Żywiec, Komitet wydawniczy „Kroniki Śląska Cieszyńskiego i pow. Biała, Żywiec”, Cieszyn 1932. 

W budynku obok księgarni funkcjonowała apteka „Pod Białym Orłem” założona około 1700 roku, kiedy od Krakowa do Cieszyna nie było ani jednej apteki. W 1910 roku aptekę od Kamila Eisenberga nabył Mieczysław Ganszer.

Kamienica Feinera - Apteka Pod Białym Orłem.

fot. Apteka Pod Białym Orłem. Źródło: Bartłomiej Gofron, Zygmunt Lubertowicz, Michał Assanka-Japołł, Zofia Kossak-Szczucka, Olga Ręgorowiczowa, Jan Zahradnik, Kronika Śląska Cieszyńskiego i powiatów Biała, Żywiec, Komitet wydawniczy „Kroniki Śląska Cieszyńskiego i pow. Biała, Żywiec”, Cieszyn 1932.

Kamienica Dawida Feinera – Bielsko-Biała, 11 Listopada 41 / Plac Wolności 1