Przejdź do treści
Strona główna > Ulica Cechowa – dawna Tempelstrasse

Ulica Cechowa – dawna Tempelstrasse

Ulica Cechowa - Tempelstrasse.

Od połowy XIX wieku do wybuchu II wojny światowej najwięcej mieszkańców pochodzenia żydowskiego zamieszkiwało na Dolnym Przedmieściu. Mówiło się wówczas o dzielnicy żydowskiej, położonej pomiędzy dzisiejszymi ulicami Barlickiego i Cechową. Ulica Cechowa, zwana wtedy Tempelstrasse, stanowiła centrum gospodarcze i kulturowe dzielnicy. Mieściły się przy niej warsztaty prowadzone przez żydowskich rzemieślników oraz siedziby wielu organizacji.

Dzielnica żydowska – Tempelgasse, ul. Cechowa.

fot. Dzielnica żydowska – ul. Tempelstrasse, obecna ul. Cechowa

W 1828 roku Cesarz Franciszek I wydał społeczności żydowskiej zezwolenie na budowę domu modlitwy. Jednak do jego realizacji doszło dopiero dziesięć lat później. Budowę, która trwała rok, rozpoczęto w 1838 roku w miejscu, gdzie obecnie stoi budynek o nr 20. Jej koszt wyniósł około 7000 florenów. Mimo, że wzniesiona nieruchomość była prywatnym domem modlitwy, społeczność żydowska traktowała go jako synagogę. Pierwsza w Bielsku „synagoga” zwana Tempel pełniła swoją rolę w latach 1839-1881.

Ulica Cechowa 20 - miejsce gdzie mieściła się pierwsza w Bielsku synagoga zwana Tempel.

fot. Ulica Cechowa 20 – miejsce, gdzie znajdował się pierwszy żydowski dom modlitwy.

W tamtym okresie ulica otrzymała nazwę Tempelstrasse, co znaczy Świątynna. Na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XIX wieku w rejonie skrzyżowania obecnych ulic Cechowej i Wałowej, na terenie łąk i ogrodów nad rzeką Białą, wzniesiono jedne z największych fabryk włókienniczych w mieście. Fabryki należały do żydowskich przedsiębiorców. Wybudowano zakład apretury Samuela Brülla, fabrykę sukienniczą i farbiarnię firmy „A. Popper’s Söhne & Latzko” oraz fabrykę sukienniczą „Schäffer & Goldschmid”. W 1862 roku przy Cechowej 12 wzniesiono kamienicę według projektu Emanuela Rosta seniora dla pierwszego prezesa Izraelickiej Gminy Wyznaniowej, przemysłowca, właściciela kilku fabryk i finansisty – Benjamina Holländera.

Ulica Cechowa 8. Podczas remontu elewacji 2007 roku, odkryto fragment napisu hebrajskiego reklamującego przedwojenną restaurację koszerną, znajdującą się w tym miejscu i prowadzoną przez Sali Lazar.

fot. Ulica Cechowa 8. Podczas remontu elewacji 2007 roku, odkryto fragment napisu hebrajskiego reklamującego przedwojenną restaurację koszerną, znajdującą się w tym miejscu i prowadzoną przez Sali Lazar.

Ulica Cechowa – Bielsko-Biała, dawniej ul. Tempelstrasse (Świątynna)