Przejdź do treści
Strona główna > Plac Chrobrego – bielski „Pigalle”

Plac Chrobrego – bielski „Pigalle”

plac Chrobrego

Formowanie placu zwanego pierwotnie Smolnym (Pechring) rozpoczęło się w połowie XIX wieku. Przyczynkiem do powstania placu położonego u podnóża Wzgórza Miejskiego, na terenie Dolnego Przedmieścia, było wyburzenie po 1876 roku stojących w tym miejscu dwóch budynków oraz skanalizowanie w 1882 roku, płynącego przez plac i wpadającego do rzeki Białej – potoku Niper. Od tego momentu plac zaczął przejmować funkcję miejskiego rynku. Przez plac Smolny przebiegał osiemnastowieczny trakt cesarski, łączący Wiedeń ze Lwowem, do którego należała obecna ulica Wzgórze.

Plac Chrobrego.

Plac Garncarski, obecnie Chrobrego. Karta pocztowa: Bielitz – Schloss Töpferplatz. Autor: b.d. Wydawca: A.B.B. Rok: 1914. Źródło: Biblioteka Narodowa. Domena: publiczna.

Wraz z rozwojem Dolnego Przedmieścia w drugiej połowie XIX wieku, w okolicy placu zaczęto budować liczne kamienice, wille bogatych fabrykantów oraz gmachy użyteczności publicznej. Inwestycją, która znacznie podniosłą rangę placu było oddanie do użytku przez Zarząd Kolei Północnej w 1890 roku nowego dworca kolejowego. Budowa dworca wymusiła na władzach miasta zawarcie umowy na wybudowanie w miejscu nieutwardzonej dotąd ścieżki, nowej szosy bitej, łączącej dworzec z placem. Ulicę nazwano Tunelowa – Tunnelstraße, obecnie 3 Maja. W 1890 roku nazwę placu zmieniono na Garncarski (Töpferplatz), ze względu na odbywające się na nim targi wyrobami ceramicznymi. Na częściowo zabudowanym placu mieściły się sklepy, banki (siedziba Kasy Oszczędności), redakcje gazet, postoje fiakrów i omnibusów. Jego położenie oraz okoliczne inwestycje spowodowały, że stał się on centralnym punktem Bielska. Potencjał drzemiący w lokalizacji placu Garncarskiego zauważył słoweńsko-włoski architekt i urbanista – Max Fabiani, który w 1899 roku wykonał projekt monumentalnego ratusza miejskiego, wzniesionego na placu.

Plac Chrobrego.

Karta pocztowa: Gruss aus Bielitz – Töpferplatz. Autor: b.d. Wydawca: Josef Grubner, Bielitz. Rok: 1903. Źródło: Monika Ćwikowska-Broda i Wiesław Ćwikowski, Bielsko-Biała i okolice – historia pocztówką pisana, Oficyna Wydawnicza M-C, Bielsko-Biała 2008. Domena: publiczna.

W okresie międzywojennym na placu wydzielono jezdnię, stworzono parking i wybudowano przystanek autobusowy. W 1925 roku dużo emocji budziło ulokowanie na placu stacji benzynowej. Część radnych miejskich wnioskowała, by przed rozpoczęciem budowy, specjalna komisja wypowiedziała się na temat położenia stacji pod kątem zapewnienia bezpieczeństwa i zapobieżenia wypadkom. W maju tegoż roku komisja składająca się z przedstawicieli policji, straży pożarnej i PKP, po wizji lokalnej stwierdziła, że nie ma żadnych przeszkód, by stacja została wzniesiona na placu Garncarskim, obok kiosku inwalidów. W tym samym roku zmieniono nazwę placu na plac Chrobrego. Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Bielska, w czasie II wojny światowej, plac otrzymał nazwę Adolfa Hitlera. Do nazwy plac Chrobrego powrócono w 1945 roku. Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych dwudziestego wieku plac przekształcono w strefę dla pieszych. Od tego okresu plac potocznie nazywany jest przez część bielszczan „Pigallem”.

Plac Chrobrego.

fot. Plac Chrobrego w 2022 r.

Plac Chrobrego – Plac Smolny, Plac Garncarski, Plac Adolfa Hitlera, bielski „Pigalle”