Przejdź do treści
Strona główna > Kasa Oszczędności Miasta Bielska

Kasa Oszczędności Miasta Bielska

Kasa Oszczędności miasta Bielska

1 lutego 1859 roku uchwałą rady gminnej powołano do życia Sparcasse der Stadt Bielitz – Kasę Oszczędności Miasta Bielska. Jej zadaniem było zachęcenie mieszkańców do oszczędzania, ułatwienie im gromadzenia środków, oprocentowanie tych środków oraz udzielanie tanich kredytów. Uzyskiwane przez kasę zyski w dużej mierze przekazywane były na cele użyteczności publicznej. Wsparcie finansowe otrzymywały m.in.: dom chorych, szpital, dom ubogich, dom sierot, szkoły, teatr, straż pożarna itd. Bielska Kasa była jedną z pierwszych kas oszczędności na terenie Śląska Cieszyńskiego i Galicji.

W latach osiemdziesiątych XIX wieku zapadła decyzja o budowie nowej siedziby Kasy Oszczędności. Jako lokalizację wybrano parcelę przy skrzyżowaniu obecnych ulic 3 Maja i Wzgórze, w miejscu dawnego, dolnego młyna zamkowego, który w latach trzydziestych XIX wieku Karl Zipser przebudował na fabrykę włókienniczą. W 1889 roku w miejscu rozebranej fabryki na potrzeby Kasy wzniesiono neorenesansowy gmach, według projektu budowniczego i architekta – Karla Korna. Budynek o ukośnie ściętym narożniku posiadał dwa skrzydła boczne. Nad wejściem na fasadzie znajdował się płaski wykusz z herbem miasta Bielska, a na szczycie zegar. Wnętrza budowli utrzymane były w stylu neorokoka i secesji. Na parterze znajdowały się pomieszczenia biurowe instytucji finansowej, a na pierwszym piętrze swoją siedzibę znalazło, założone w 1848 roku, Bielsko Bialskie Towarzystwo Czytelnicze. Pięto drugie przeznaczono na prywatne mieszkania.

W 1899 roku Rada Kasy zdecydowała o dobudowaniu na przylegającej od wschodu parceli drugiego budynku – przyległego do już istniejącego gmachu. Projekt nowej kamienicy, która stanęła przy skrzyżowaniu obecnych ulic Wzgórze i Barlickiego wykonał Max Fabiani – słoweńsko-włoski architekt i urbanista.

W dobudowanym budynku na parterze Carl Miksch zwany Allegri otworzył wiedeńską kawiarnię o nazwie „Café Allegri”, którą później zmienił na „Cafe de l`Europe”. Kawiarnia była jedną z najbardziej ekskluzywnych w obu sąsiednich miastach i cieszyła się wielkim powodzeniem wśród zamożnych mieszkańców. Lokal znajdował się na dwóch różnych poziomach przylegających do siebie budynków Kasy. Jego wnętrze składało się z kilku przestronnych pomieszczeń, urządzonych w stylu wiedeńskim z secesyjnymi malowidłami na ścianach.

W 1930 roku Rady Kasy zadecydowała o zmianie nazwy instytucji na „Komunalna Kasa Oszczędności Miasta Bielska”, a w 1938 roku Kasa przeniosła się do nowego gmachu przy placu Chrobrego. Nowa nazwa była aktualna do 1939 roku. W czasie II wojny światowej władze okupacyjne zmieniły ją na Stadtische Sparkasse – Miejską Kasę Oszczędności. W 1951 roku na mocy reformy bankowej Kasę postawiono w stan likwidacji, a na jej likwidatora wyznaczono Bank Gospodarstwa Krajowego w Warszawie.

W okresie PRL-u w pomieszczeniach kawiarni „Cafe de l`Europe” zadomowiła się restauracja „Patria”, którą zlikwidowano w 2007 roku. Wśród bielszczan nazwa tej restauracji na wiele lat przywarła do całej budowli, zwanej popularnie „Patrią”.

Gmach Kasy Oszczędności Miasta Bielska

fot. Siedziba Kasy Oszczędności Miasta Bielska.

Gmach Kasy Oszczędności Miasta Bielska

fot. Płaski wykusz na fasadzie z herbem miasta Bielska.

Gmach Kasy Oszczędności Miasta Bielska

fot. Zegar zdobiący szczyt budynku.

Gmach Kasy Oszczędności Miasta Bielska

fot. Dobudowany budynek, w którym funkcjonowała „Cafe de l`Europe”.

Gmach Kasy Oszczędności miasta Bielska, „Patria” – Bielsko-Biała, ul. Wzgórze 9