Przejdź do treści
Strona główna > Hotel Pod Orłem

Hotel Pod Orłem

Hotel Pod Orłem.

W związku z wybudowaniem w latach 1772 – 1785 traktu cesarskiego łączącego Wiedeń i Lwów, przy obecnej ulicy 11 Listopada na Nowym Rynku w Białej, na początku XIX wieku wzniesiono budynek zajazdu. Pół wieku później przybyły z Opawy Karol Schreinzer przebudował budynek i przekształcił go w dwupiętrowy hotel „Pod Czarnym Orłem”. W 1876 roku właścicielem hotelu został Jacob Gross – fabrykant, producent spirytusu i likierów. Po śmierci Grossa w 1901 roku rafinerię spirytusu i fabrykę likierów oraz budynek hotelowy przejął jego syn Arnold. Cztery lata później na zlecenie Arnolda Grossa rozebrano skrzydło hotelu i w jego miejscu wzniesiono wspaniały neobarokowy, czteropiętrowy gmach, zaprojektowany przez wiedeńskiego architekta – Alexandra Neumanna.

Hotel Pod Orłem.

Z lewej strony widoczne gruzowisko po rozebraniu skrzydła hotelu. Karta pocztowa: Biala – Josefplatz. Autor: b.d. Wydawca: H. Seibt, Meissen. Rok: 1905. Źródło: Monika Broda i Wiesław Ćwikowski, Bielsko-Biała i okolice – historia pocztówką pisana, Oficyna Wydawnicza M-C, Bielsko-Biała 2002. Domena publiczna.

Fasadę nowego budynku zdobiły rozmaite neobarokowe ozdoby w postaci jońskich pilastrów, medalionów z orłami, lwich pysków i wazonów, jego szczyt wieńczył stylizowany orzeł oraz wznosząca toast para puttów. Hotel posiadał 50 komfortowo wyposażonych pokoi, światło elektryczne, centralne ogrzewanie, windę, łazienki na wszystkich piętrach, telefon międzymiastowy, restaurację, kawiarnię, pokój bilardowy i do gier, pokój klubowy, kręgielnię, salę koncertową oraz ogród. Niewątpliwie jego największą ozdobą była mająca 709 m2 Sala Redutowa, uznawana za neorenesansowe dzieło sztuki. Wypełniona wspaniałymi plafonami, żeliwnymi arkadami oraz bogatą dekoracją sztukatorską reprezentowała wysoki poziom europejski. Odbywały się w niej wystawy malarskie, przedstawienia teatralne i kabaretowe oraz bale, podczas których bialskie elity przemysłowe i polityczne kwestowały na cele dobroczynne. Sala była również miejscem imprez narodowych, pokazów bialskiego „Sokoła” oraz walk zapaśniczych. Śpiewały w niej słynne divy operowe oraz organizowane były bale Ligi Morskiej i Kolonialnej. Gośćmi hotelowymi byli m.in. Józef Piłsudski, jako dowódca I Brygady Legionów, ostatni cesarz Austrii Karol I Habsburg z małżonką Zytą Burbon-Parmeńską oraz pianista i kompozytor Ignacy Jan Paderewski.

fot. Budynek dawnego Hotelu Pod Orłem w 2023 r.

Przez wiele lat hotel nosił nazwę „Pod Czarnym Orłem” nawiązującą do dwugłowego czarnego orła Habsburgów, chociaż orzeł wieńczący fasadę budynku jest jednogłowy. Potem jego nazwę zmieniono na „Pod Orłem”. Hotel często z powodu jego wystroju i luksusu nazywany był Bristolem Południa.

fot. Szczyt budynku hotelowego wieńczy orzeł oraz wznosząca toast para puttów.

W 1938 w restauracji hotelowej doszło do zatrzymania niebezpiecznego bandyty Floriana Nikifora Maruszeczko. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku hotel stracił swoją dawną funkcję i stał się biurowcem z ekskluzywnym pasażem handlowym „Pod Orłem”.

Hotel Pod Orłem – Bielsko-Biała, ul. 11 Listopada 60-62