Przejdź do treści
Strona główna > Mydła cesarskie, alabastrowe i tekstylne – fabryka Carla Fibera

Mydła cesarskie, alabastrowe i tekstylne – fabryka Carla Fibera

Fabryka Carla Fibera.

Około 1790 roku Nicolas Leblanc, francuski chirurg i chemik, opracował metodę wytwarzania sody kalcynowanej z soli kuchennej. Metoda ta, umożliwiła rozwój produkcji mydła na skalę przemysłową i była przełomowa dla powstania nowej, nieznanej dotąd gałęzi produkcji – mydlarstwa przemysłowego. W całej Europie, w tym i w Bielsku, zaczęły powstawać mydlarnie. W XIX wieku najbardziej znanymi mydlarzami w Bielsku byli: fabrykant Gottlieb Klimke, potentat przemysłowy Julius Roth oraz Carl Eduard Fiber. Na początku lat siedemdziesiątych XIX wieku, Carl Fiber przekształcił własny zakład rzemieślniczy w fabrykę mydła i lakierów, którą prowadził wspólnie z synem Wilhelmem. Od 1872 roku ich wspólnikiem został zięć Fibera – Severin Wilke, a firma przyjęła nazwę Carl Fiber & Co. Budynki fabryczne zlokalizowane były przy ulicy Krowiej 1 na Górnym Przedmieściu, obecnej Listopadowej. Zabudowa składała się m.in. z hali fabrycznej, kotłowni oraz magazynu.

Fabryka Carla Fibera.

Zabudowania fabryki Carla Fibera w 1908 r. Źródło: Ewa Janoszek, Architektura przemysłowa Bielska i Białej w latach 1806-1939, Urząd Miejski w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2008.

Fabryka specjalizowała się w produkcji różnych rodzajów mydeł domowych. Produkowała mydła cesarskie, alabastrowe, tekstylne do prania, toaletowe oraz mydło w proszku. Po śmierci ostatniego z właścicieli Severina Wilke, w 1904 roku fabrykę przejął Viktor Ernst Wilke, który zakład unowocześnił. Wybuch II wojny światowej pokrzyżował dalsze plany fabrykanta. Produkcję mydła zaprzestano w 1940 roku. Po II wojnie światowej zakład znacjonalizowano. Większość budynków wyburzono, a teren pofabryczny przeznaczono na zabudowę mieszkalną. Pozostały budynek hali fabrycznej przy ulicy Listopadowej zaadaptowano na warsztaty szkolne.

Do 1884 roku na terenie fabryki, w drewnianej szopie mieściła się pierwsza „remiza” strażacka Bielsko-Bialskiej Ochotniczej Straży Pożarnej. W 1884 roku strażacy opuścili fabrykę i przenieśli się do nowej remizy przy ulicy Jana III Sobieskiego 6.

Fabryka Carla Fibera.

fot. Budynek należący do zabudowań fabryki Carla Fibera w 2023 r.

Fabryka mydła i lakierów Carla Fibera – Bielsko–Biała, ul. Listopadowa 9