Obszar leśny noszący obecnie nazwę Cygański Las został podarowany jako las miejski, miastu Bielsku 3 czerwca 1312 roku przez księcia piastowskiego Mieszka. Akt darowizny lasu jest pierwszym dokumentem historycznym, który wspomina o istnieniu Bielska.
„… My Mieczysław, z Bożej Łaski Książę na Cieszynie i Pan na Oświęcimie, zauważywszy niedostatek Naszych wiernych Obywateli Naszego Bylska, cierpiących z przyczyn braku drewna, oddaliśmy im niewyrąbany las przy Mikuszowicach w całości położony aż do granic wsi Kamienica…” (Codex diplomaticus Ducatus Tesinensis)
W związku z faktem, że w przeszłości Bielsko zawsze dzieliło los Księstwa Cieszyńskiego należało kolejno do Polski, następnie do Czech, potem do królestwa Węgier i Czech, a w latach 1526-1918 do habsburskiej monarchii austriackiej. W 1644 roku kiedy miasto, a wraz z nim las miejski było pod panowaniem austriackim, wojewoda mazowiecki i kasztelan krakowski oraz właściciel Łodygowic – Stanisław Warszycki przemocą zajął las i przez wiele lat go użytkował, wyrządzając straty szacowane na 55 tysięcy talarów. W kronikach z tamtego okresu brak jest informacji dlaczego możny i wpływowy człowiek jakim był Warszycki zdecydował się na naruszenie cudzej własności, a tym samym na przesunięcie granicy Polski na rzece Białej. Nie ma też odpowiedzi na pytanie dlaczego miasto przez 17 lat nie potrafiło odzyskać swojej własności. Dopiero sprowadzenie w 1661 roku do Bielska około 3000 żołnierzy austriackich cesarza Leopolda I Habsburga zmusiło Polaków do wycofania się i oddania zajętego lasu. Przez następne trzysta lat miasto bez zakłóceń korzystało z zasobów leśnych, którymi zarządzali leśniczy i czterech gajowych. Las w stanie naturalnym przetrwał do 1858 roku, kiedy wprowadzono zręby zupełne i sztuczne odnowienia. Od 1861 roku w dokumentach, zaczęło pojawiać się określenie lasu miejskiego jako Cygański Las. Nazwa najprawdopodobniej wywodzi się z faktu obozowania w lesie, już od XV wieku wędrownych taborów cygańskich.
fot. Cygański Las w 2019 r.
W 1948 roku kilkusetletnia więź Cygańskiego Lasu z Bielskiem została zagrożona. Stało się to za sprawą nowej ustawy na mocy, której wszystkie lasy komunalne poza obszarem miejskim miały zostać upaństwowione. W tamtym okresie w Polsce wszystko było ludowe: ludowe wojsko, ludowa władza, itp., dlatego tuż przed wejściem w życie ustawy, bielscy urzędnicy walcząc o utrzymanie lasu we własności miasta wpadli na pomysł, by uchwałą Miejskiej Rady Narodowej wyłączyć z lasów miejskich powierzchnię 427 ha tworząc tzw. Park Ludowy. Decyzja ta pozwoliła zachować miastu wydzielony obszar leśny, który pod nazwą Park Ludowy funkcjonował do końca 1989 roku. Z dniem 1 stycznia 1990 roku Rada Miejska Bielska–Białej powróciła do nazwy Cygański Las.
Las miejski, Park Ludowy, Cygański Las