W XVIII wieku niedaleko dawnego targu mięsnego, naprzeciwko wejścia do budynku kościoła parafialnego pod wezwaniem Św. Mikołaja znajdował się parterowy budynek katolickiej Miejskiej Szkoły Ludowej w Bielsku. Władze miasta składające się głównie z protestantów nie były zainteresowane wydawaniem miejskich pieniędzy na szkołę dla katolików. Jak wykazał raport kontrolny z 1777 roku, stan techniczny budynku był fatalny. Dyrektor szkoły nie mógł również dysponować w pełni opłatami szkolnymi, gdyż większość dzieci z uwagi na dużą odległość placówki od ich miejsc zamieszkania nie chodziła do szkoły.
fot. Budynek miejskiej szkoły ludowej przed kościołem św. Mikołaja w połowie XIX w. Źródło: Jerzy Polak i Mieczysław Tomiczek, Bielsko-Biała w starej fotografii, Urząd Miejski w Bielsku-Białej i Bielskie Zakłady Graficzne, Bielsko-Biała 1991.
Dopiero w 1788 roku po latach starań szkoła uzyskała środki na remont budynku i nadbudowę piętra. W wyremontowanej szkole na parterze znajdowały się dwie izby mieszkalne rektora i sala lekcyjna, a na piętrze pokój drugiego nauczyciela. Jednak los nie był łaskawy dla budynku szkolnego, który spłonął w 1808 roku podczas pożaru miasta. W ramach usuwania zniszczeń w miejscu spalonej szkoły wzniesiono nowy budynek niemieckiej szkoły katolickiej. W szkole zatrudnieni byli: kierownik szkoły i pomocnik – adjuwant oraz dwaj nauczyciele. Zarobki kadry nauczycielskiej w tamtym okresie nie były zbyt wysokie i wynosiły około 100 florenów. Do pensji doliczano również tzw. akcydencje, czyli wynagrodzenie za czynności wykonywane w kościele np. wypiek hostii, dzwonienie, prowadzenie ksiąg.
fot. Dawny targ miejski oraz budynek szkolny w 1886 r. Źródło: Jerzy Polak i Mieczysław Tomiczek, Bielsko-Biała w starej fotografii, Urząd Miejski w Bielsku-Białej i Bielskie Zakłady Graficzne, Bielsko-Biała 1991.
Szkoła otrzymywała datki od miejscowych obywateli, jednak nie były one tak szczodre jak w przypadku społeczności ewangelickiej. W 1821 roku szkołę przekształcono w Szkołę Główną – Hauptschule. W ramach zajęć w klasach przygotowawczych uczniowie poznawali podstawy pisania, czytania i rachunków. Program nauczania dzieci starszych był bardziej rozwinięty. W 1848 roku Szkołę Główną przekształcono w Szkołę Normalną – Normalschule, w której m. in. prowadzono kursy przygotowawcze dla przyszłych nauczycieli. Do 1859 roku naukę w szkole pobierała młodzież obojga płci, a od tego roku po sprowadzeniu do Bielska Sióstr Szkolnych de Notre Dame dla dziewcząt wydzielono odrębny budynek w sąsiedztwie. Szkoła męska funkcjonowała do 1883 roku. Przez następne dwadzieścia lat budynek pełnił funkcję mieszkalne. Jednak w związku z planowaną rozbudową kościoła parafialnego został rozebrany w 1908 roku.
fot. Plac Św. Mikołaja w Bielsku-Białej w 2020 r.
Szkoła katolicka w Bielsku – Bielsko-Biała, pl. Świętego Mikołaja