Przejdź do treści
Strona główna > Willa Zipsera – prezent dla niemieckiej żony z Brazylii

Willa Zipsera – prezent dla niemieckiej żony z Brazylii

Willa Eduarda Zipsera.

Willa wybudowana pod koniec XIX wieku przy powiatowej szosie do Bystrej. Budynek wzniesiono dla bielskiego przemysłowca Eduarda Alexandra Zipsera, współwłaściciela największej fabryki sukna i towarów wełnianych bielsko-bialskiego ośrodka przemysłowego. Fabrykę, która znajdowała się w miejscu gdzie obecnie stoi budynek Drugiego Urzędu Skarbowego w Bielsku-Białej Eduard Zipser przejął wraz z bratem Erwinem po swoim ojcu Alexandrze. Jej założycielem w 1843 roku był ich dziadek Eduard Zipser. Po 1918 roku fabryka była jedną z najważniejszych fabryk branży wełnianej w Polsce.

Podczas wyjazdu służbowego pod koniec XIX wieku do Brazylii, skąd Eduard Zipser sprowadzał surowce do fabryki, niespełna trzydziestoletni fabrykant poznał Mete Luizę, córkę niemieckiego pośrednika w handlu bawełną Carla Franza Hoepcke, z którą ożenił się i osiedlił w Bielsku. W celu zapewnienia małżonce odpowiedniego standardu życia, mieszkający dotąd w fabryce Eduard wybudował w jej pobliżu okazałą willę nawiązującą do paryskiej architektury willowej rozpowszechnionej w Europie po 1871 roku.

Willa Eduarda Zipsera.

Karta pocztowa: Nikelsdorf – Zigeunerwald „Villa Zipser”, Autor: b.d. Wydawca: B. Loinger, Biala, Rok: 1904. Źródło: Reprodukcja. Domena: publiczna.

Budynek charakteryzujący się wysokim mansardowym dachem z kalenicą ozdobioną żeliwną ażurową balustradą, stojący przy obecnej ulicy Bystrzańskiej, zaprojektował bielski architekt Emanuel Rost. Willę otaczało duże założenie ogrodowo-parkowe. Do budynku prowadziła aleja obsadzona lipami. „Brazylijska” żona Zipsera mieszkała w Mikuszowicach przez kilkanaście lat. W tym okresie urodziła dwójkę dzieci – syna Eduarda Karla i córkę Mary. Na co dzień zajmowała się prowadzeniem założonego w pobliżu willi gospodarstwa ogrodniczego, produkującego artykuły spożywcze na potrzeby lokalnego rynku. Po śmierci ojca Meta Luiza zdecydowała się wrócić do Brazylii, by objąć otrzymany w spadku majątek rodzinny. Zabrała ze sobą Mary, pozostawiając Eduardowi syna. Eduard Alexander Zipser zmarł w 1941 roku pełniąc do końca swoich dni rolę właściciela fabryki. Został pochowany w rodzinnym mauzoleum na cmentarzu ewangelickim w Mikuszowicach. Jego syn Eduard Karl w 1945 roku wyjechał do Wiednia, a następnie wyemigrował na stałe do Brazylii.

Willa Eduarda Zipsera.

fot. Dawna willa Eduarda Zipsera w 2020 r.

Po II wojnie światowej w budynku mieściła się szkoła podstawowa, a od sześćdziesiątych lat XX wieku internat Specjalistycznego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego. W późniejszym okresie willa przez wiele lat stała pusta i niszczała. Od 2010 roku budynek należący do pereł europejskiej architektury znajduje się w rękach prywatnych.

Willa Eduarda Alexandra Zipsera – Bielsko-Biała, ul. Bystrzańska 52