Przejdź do treści
Strona główna > Starostwo w Białej i rodzina Alberti

Starostwo w Białej i rodzina Alberti

Starostwo w Białej.

W latach 1867-1939 w narożnej kamienicy przy placu Wojska Polskiego położonej u zbiegu obecnych ulic Staszica i Targowej, należącej do rodziny von Pongrátz, miało swoją siedzibę c.k. Starostwo powiatu bialskiego. W latach trzydziestych XX wieku część pomieszczeń w kamienicy zajmowało kierownictwo Urzędu Skarbowego oraz Wydział wymiaru podatków. W okresie II wojny światowej na parterze budynku starostwa mieścił się posterunek policji kryminalnej – Kripo oraz policji ochronnej – Schutzpolizei.

Starostwo w Białej.

W głębi przed kościołem ewangelickim budynek starostwa powiatu bialskiego. Karta pocztowa: Biala – Josefsplatz mit evangel. kirche. Autor: b.d. Wydawca: B.L.B. Rok: 1908. Źródło: Monika Broda i Wiesław Ćwikowski, Bielsko-Biała i okolice – historia pocztówką pisana, Oficyna Wydawnicza M-C, Bielsko-Biała 2002. Domena: publiczna.

W budynku starostwa do 1939 roku mieszkał wraz z żoną bialski starosta dr Stanisław Alberti – żołnierz, doktor prawa, filozofii i historii sztuki, tłumacz literatury słowiańskiej i niemieckiej. Jego żona Kazimiera, poetka i powieściopisarka prowadząc w swoim domu salon literacki przyczyniła się do ożywienia życia kulturalnego w Białej i Bielsku. W spotkaniach salonu uczestniczyli przedstawiciele sztuki i literatury, m.in. członkowie rodzin Kasprowiczów i Nałkowskich, a także przyjaciel Kazimiery – Stanisław Ignacy Witkiewicz. Ich przyjaźń kwitła mimo odległości między Białą a Zakopanym. Legenda mówi, że gdy tylko się spotykali, potrafili znikać razem na całe noce, by wcielać się np. w hrabiowską parę, która u obcych ludzi natarczywie poszukuje noclegu. Jednak do dziś nie wiadomo, czy połączył ich romans. Faktem jest, że w 1933 roku Kazimiera zaprosiła Witkacego do Białej, gdzie operowany był przez jednego z najlepszych w ówczesnej Polsce laryngologów – Maksymiliana Stattera wraz z towarzyszącym mu lekarzem stomatologiem dr Rudolfem Gerberem. Witkacy w czasie pobytów w Białej namalował kilka obrazów. Alberti prowadziła również kabaret artystyczny, do którego pisała teksty i piosenki oraz organizowała wystawy plastyczne w fabrykach i różnych instytucjach. Wydawała też tomiki poetyckie i powieści. Kiedy wybuchła II wojna światowa Stanisław Alberti, kapitan Wojska Polskiego zgłosił się do armii, jednak we Lwowie dostał się w ręce czerwonoarmistów. Nieznane są okoliczności jego śmierci, ale jego nazwisko pojawiło się na otrzymanej przez Polskę w 1994 roku Ukraińskiej Liście Katyńskiej. Kazimiera Alberti była aresztowana przez NKWD oraz znalazła się w jednym z obozów koncentracyjnych. W1945 roku wróciła do Białej, jednak nie była tu mile widziana przez ówczesne władze. Ostatecznie wyjechała do Włoch i osiadła w Bari.

Starostwo w Białej.

fot. Budynek dawnego Starostwa Powiatowego w Białej w 2025 r.

Starostwo powiatu bialskiego – Bielsko-Biała, pl. Wojska Polskiego 11